De schone schijn van bureaucratische zorg..

Kinderen van de Staat

FairLife Foundation heeft de uitgave van het boek van onderzoeks-journaliste Hélène van Beek, over waarheidsvinding op het gebied van de zorg voor jeugd in Nederland, mogelijk gemaakt.

Nederland is ‘kampioen’ uithuisplaatsen en opsluiten van kinderen. Het aantal uithuisplaatsingen is niet minder geworden, maar toegenomen. In ons land wonen zo’n 46.000 kinderen niet meer bij hun ouders thuis. De helft daarvan zit in instellingen voor jeugdzorg. Rond de 3.000 kinderen worden elk jaar opgenomen in een gesloten instelling, de JeugdzorgPlus. Tehuizen die niet onderdoen voor gevangenissen. 

Judith de Leeuw / Cover image

Ruim 180.000 kinderen in ons land hebben ernstige psychiatrische problemen, maar de hulp aan hen is niet (meer) vanzelfsprekend. Die zorg is na de decentralisatie van de jeugdhulp bij de psychiaters weggehaald. Gemeenten bepalen nu wat er met een ‘geestelijk ziek’ kind gebeurt. Want de gemeente betaalt de hulp. De nieuwe Jeugdwet beoogde effectievere jeugdzorg, liefst in het gezin zelf. In ieder geval zo dicht bij huis als mogelijk. Het kwam allemaal niet van de grond. De gemeenten moesten 15 procent op jeugdzorg bezuinigen, en moesten tevens compleet nieuwe organisaties optuigen (de wijkteams) om die zorg te regelen. Dat kostte gigantisch veel geld.

Landelijke en plaatselijke politici vragen om ingrijpen, zelfs om een complete stelselwijziging. Deskundigen noemen de huidige Jeugdwet ronduit een ramp. Er is meer kritiek. De marktwerking, het pure winstbejag, de aanbestedingen, zijn de dood in de pot. De instellingen van jeugdzorg varen daar wel bij, de kinderen niet. Omdat de kwaliteit van de hulp niet centraal staat, maar geld. Ook het Sociaal Cultureel Planbureau concludeerde onlangs dat het systeem van de jeugdzorg faalt.


Hélène van Beek / Boekpresentatie FairLife 2019

Onderzoeksjournalist Hélène van Beek

Hélène van Beek (1964) is onderzoeksjournalist, werkte zowel voor dagbladen en TV-programma’s. Zij studeerde nieuwste geschiedenis en persgeschiedenis aan de Radbouduniversiteit in Nijmegen. De postdoctorale opleiding journalistiek volgde daarna.

De auteur werkte drie jaar aan Kinderen van de Staat. Ze interviewde vele jongeren en hun ouders, werknemers en deskundigen uit de jeugdzorg, alsmede jeugdrechtadvocaten. Ze raadpleegde actuele onderzoeken en literatuur. Via een WOB-verzoek en gesprekken met belangrijke bronnen haalde ze geheime informatie naar boven over een omstreden aanbesteding voor gesloten jeugdzorg. 

Het boek

Jeugdzorg is een markt die wordt gedreven door perverse prikkels, zo wordt in dit boek duidelijk. Een markt waarin expanderen en geld boven het welzijn van de jongeren gaat. Een wereld waarin niet de waarheid en de beste zorg voorop staan. Inmiddels worden schandalen, zoals beschreven in dit boek, ook in de politiek openbaar gemaakt en besproken. 

Het boek maakte direct na uitkomen in oktober 2020 indruk op ouders, jongeren en werd op de werkvloer van de jeugdzorg bijzonder goed ontvangen. Na een maand werd reeds een tweede druk uitgebracht.

De auteur zal zich dan ook in deze materie blijven verdiepen en is inmiddels een veelgevraagd spreekster voor zorginstellingen en diverse tv- en radioprogramma’s.

Kinderen Van De Staat / Cover

– Het ministerie van VWS meldt dat alle vragen over jeugdzorg voor Kinderen Van De Staat
de beleidsambtenaren te veel tijd kosten –

Judith de Leeuw / © Marijke Stroucken

Cover Judith de Leeuw

Judith de Leeuw, als straatartiest opererend onder de naam JDL Street Art, is de maker van het kolossale kunstwerk, van een gepijnigd meisje, van 5,5 x 8,5 meter dat onder meer de cover van het boek van Hélène siert en in New York inmiddels genomineerd is tot 1 van de 10 meest kunstzinnige street art uitingen ter wereld. Zelf was ze slachtoffer van een falende jeugdzorg.

Het kunstwerk visualiseert het idee van gevangenschap, nauwelijks in staat te bewegen of te ademen. Het onderwerp is getekend in een bevroren staat, bevroren emoties als gevolg van een onderdrukkend en onverschillig systeem. Door haar persoonlijke verhaal te vertellen, en door dit kunstwerk te maken, levert Judith haar aandeel in de strijd tegen het onrecht van het opsluiten van onschuldige jongeren; voor de Kinderen van de Staat.

Bekijk hieronder de van het kunstwerk gemaakte video.

The making of…